ÞAHÝN KALEM

	Sign In Sign-Up

JAVA

Javascripte degisken kullanimi 1 Öncelikle degisken nedir? sorusuna cevap arayalim. Programlama ile ugrasanlar bilirler degiskenler program içinde gerekli görülen degerlerin aktarildigi bilgisayarin hafizasinda tutulan ve gerektiginde farkli degerler alabilen adi sabit kalip degeri degisen birimlerdir.
Degiskenler gerekli oldugunda kullanilabilirler, degerleri degistirilebilir, silinebilirler. Tanimlandiginda javaScript bilgisayarin hafizasinda belli bir bölümü degisken için ayirir. Degiskenin adini her kullandigimizda javaScript için bu ad belirledigi hafiza alani olarak kullanilir.
Mesela bir heseplama yaptigimizda sonucu tutacagizmiz bir degisken tanimlayabiliriz. toplamDeger gibi. toplamDeger adli degiskenin degerini her hesaplama için degistirebiliriz.
JavaScripti kullanirken dikkat etmemiz gereken bir konu javaScriptin büyük/küçük harf ayrimi yaptigidir. Mesela sonuc, Sonuc, SONUC, sonuC, sONUC bir birlerinde tamamen farkli degiskenlerdir. Hepsi için javaScript hafizada farkli alanlar ayiracaktir.
Degiskenleri tanimlarken var etiketini kullaniyoruz. Mesela:
var toplamDeger;
var sonuc;
var adi;
var rengi="beyaz";
gibi. Degiskenleri tanimlarken degiskene bir deger verebiliriz. var rengi="beyaz"; gibi. Degiskeni tanimladigimizda javaScript gerekli hafiza ayarlamasini kendisi yapar. Degisken, fonksiyon gibi tanimlamalar yaparken isimlendirmeye dikkat etmeliyiz. Degiskenin ismini diledigimiz kadar uzun tutabiliriz.
Degiskenlere deger aktarirken esittir(=) isaretini kullaniyoruz. Esittir isaretinin soluna degiskenin adini yaziyoruz. Esittir isaretinin sagina ise degiskenin degerini yaziyoruz. var 39=miktar; yanlis bir kullanimdir. var miktar=39; ise dogru bir kullanimdir.
Isimlendirme yaparken anlamli isimler kullanmamiz kullanim açisindan güzel bir davranis olacaktir. Degisken isimleri _ isareti ile baslayabilir. Fakat diger isaretler ile baslayamazlar. Istedigimiz harf ilede degisken isimlerini baslatabiliriz. Bir degiskene isim verirken degisken ismi arasinda bosluk birakamayiz. Mesela : toplam sonuc=10; yanlis bir kullanimdir. Bunun yerine; toplam_sonuc=10; veya toplamSonuc=10; seklinde bir kullanim yapabiliriz.
JavaScript ile gelen bazi kelimeleri degisken olarak kullanamayiz. Bunlar; break, continue, else, false, for, function, if, in, int, new, null, return, this, true, var, while, with, typeof, void, do, labeled, switch' dir.

Degisken kullanimini bir örnek üzerinde görerek pekistirelim. Hazirlayacagimiz örnekte birimFiat ve toplamMal adli iki degiskeni toplayacagiz ve toplamGelir adli degiskene sonucu aktaracagiz.

<HTML>

<HEAD>

<TITLE>Degisken kullanimi</TITLE>

<!-- Eski browserlerden gizle

function topla()

{

var birimFiat=2000000;

var toplamMal=123;

var toplamGelir;

document.write("birimFiat "+birimFiat+" TL"+"<BR>");

document.write("toplamMal "+toplamMal+" Adet"+"<BR>");

document.write("+"+"<BR>");

//toplamGeliri bulalim

toplamGelir=birimFiat*toplamMal;

//toplamGelir degiskenini ekrana basalim

document.write("______________________"+"<BR>");

document.write("toplamGelir "+toplamGelir+" TL"+"<BR>");

}

// Gizleme sonu -->

</SCRIPT>

</HEAD>

<BODY>

Elimizdeki mal adedi 123 adet;<BR>

Birim fiyati ise 2000000 TL<BR>

<FORM>

</FORM>

</BODY>

</HTML>

Sayisal Degiskenler: Sayisal degiskenler adindanda anlasilacagi gibi sayisal bir deger alirlar. Islemlerde sayilarla ilgili tüm islemleri yapabilirsiniz. Toplama, çikarma, karsilastirma vs. gibi.
Tanimlama yaparken var degiskenAdi; seklinde bir tanimlama yapilir. Istenirse tanimlama yaparken bir deger de verilebilir. var giris=100; gibi. Sayisal degiskenler ondalik(decimal), sekizlik(octal) ve onaltilik(hexadecimal) olabilir.
Ondalik sistemdeki sayiri oldugu gibi yaziyoruz. Sekizlik sistemdeki sayiyi tanimlarken basina sifir(0) degerini ekliyoruz. 0234 gibi. Onaltilik sistemde ise sayiyi belirtmek için sifir ve x (0X) degerini sayinin basina eklyoruz. 0X23A gibi.
Sekizlik ve onaltilik sistemdeki degiskenler ekrana basilirken onluk sistemde basilirlar. Sayisal degiskenler bir kaç örnek verelim:

var kilosu;

var uzunlugu=199,

var degeri;

var tekrar=10;

var sonuc=034;

var gider=0X345D;

var gelen=0X23;

var sayi=100;

Sayisal degiskenleri kullanacagimiz bir program yazalim. Programimizda üç sayisal degisken olsun biri miktar, digeri birimKilo ve sonuç olarakta toplamKilo. miktar degiskeni ile birimKilo degiskenini çarparak toplamKilo degiskenine esitleyelim. Sonra sonucu ekrana basalim.

<HTML>

<HEAD>

<TITLE>Degisken kullanimi</TITLE>

<!-- Eski browserlerden gizle

function topla()

{

// degiskenleri tanimlayalim

var miktar=23;

var birimKilo=48;

var toplamKilo;

// toplam kiloyu bulalim.

toplamKilo=miktar*birimKilo;

// sonucu ekrana basalim

document.write("toplamKilo = "+toplamKilo+
" KG"+"<BR>");

}

// Gizleme sonu -->

</SCRIPT>

</HEAD>

<BODY>Elimizde 23 çuval seker var. Her çuval 48 kilo.

<FORM>

</FORM>

</BODY>

</HTML>

Alfanümerik(String) Degiskenler
Stringler belli bir karekter katarini ifade eden degiskenlerdir. Bu degiken degerleri " "Çift tirnak veya ' ' tek tirnak karekterleri arasina yazilir. var adiniz="Selami Demir"; veya
var e-mail='selami.demir@garanti.net.tr'; seklinde örnekler verebiliriz. Bu degiskenler üzerinde de islemler yapabiliriz. Bu konuya ilerde ayrintili olarak girecegiz. Simdilik bir örnek üzerinde stringleri görelim.

<HTML>

<HEAD>

<TITLE>Degisken kullanimi</TITLE>

<!-- Eski browserlerden gizle

function sonuc()

{

var yaz;

var adiniz;

adiniz=prompt("Lütfen adinizi giriniz!!!","");

// Merhaba kelimesi ile adiniz
degiskenini birlestirelim

yaz="Merhaba "+adiniz;

document.write("<FONT size=6 color=green face=Impact>"+yaz+"</FONT><BR>");

}

// Gizleme sonu -->

</SCRIPT>

</HEAD>

<BODY>

</BODY>

</HTML>

Boolean(Mantiksal) Degiskenler
JavaScripte kullandigimiz bir diger degisken ise boolean degiskenlerdir. Bu degiskenler sadece 1 yani dogru, 0 yani yanlis degeri alirlar. Ayrica dogru için true yanlis için ise false degerini alirlar.
Mantiksal degiskenleri kontrol amaciyla kullanacagiz. Bir karsilastirmanin sonucu dogru ise true veya 1, yanlissa false veya 0 degerini verir.
Dizi(Array) Degiskenler Dizi kavramini matematikten biliyoruz. Ayni özelliklere sahip bir çok elemandan olusan kümelerdir. JavaScripte de ayni özelliklere sahip elemanlarin olusturdugu nesnelere verilen ad dizi(Array)dir. Evet javaScript dizileri nesne olarak kabul eder. Nesne kavaramini daha sonra inceleyecegiz.
Dizi kavamini bir örnekte siralayalim. Mesela otomobiller genel olarak bir guruptur. Biz otombillerden olusan bir liste yapmak istedigimizde onlari siralariz. Mersedes, dogan, sahin, wosvogen, reno9, toyoto corolla, vs gibi. Bunlari ayri ayri degiskenlere atadigimizda bir çok degisken tanimlamamiz gerekir. Fakat dizi olarak tanimlarsak tek bir dizi tanimlamamiz yeterli olacaktir. Bu bize programlamada büyük bir kolaylik getirir. Diziler nesne oldugundan onlarin üzerinde bir çok islemide gerçeklestirebiliriz. Bir dizi olusturalim:
var otomobiller=new Array("Mersedes", "dogan", "sahin", "wosvogen", "reno9", "toyoto corolla") Artik bir otomobiller dizimiz oldu. Bu dizi üzerinde bir çok islem yapabiliriz.
Dizi degiskenlere ulasmamiz için dizi indexinden faydalaniriz. Diziler sifir(0)dan baslar ve son elemana kadar ulasir. Dizinin ilk elemanini ulasmak için otomobiller[0] yazmamiz yeterli olacaktir. Bu bize Mersedes degerini verecektir.
Alti elemanli otomobiller dizisinin son elemani otomobiler[5] yani toyoto corolladir. Bu konuya dikkat edelim.

Dizi degiskenlerin kaç elemani oldugunu bulmak içindiziAdi.length metodunu kullaniyoruz. Mesela olusturdugumuz otomobiler dizisinin kaç elemani oldugunu bulmak için otomobiller.length seklinde bir kullanim yeterli olmaktadir. Dizileri kullanarak bir program yapalim.

<HTML>

<HEAD>

<TITLE>Degisken kullanimi</TITLE>

<!-- Eski browserlerden gizle

// dizimizi olusturalim

var otomobiller=new Array("Mersedes","dogan","sahin",
"wosvogen","reno9","toyoto corolla");

// dizinin eleman sayisini bulalim

var diziUzunluk=otomobiller.length;

//dizinin adini ekrana bastiralim

document.write("Dizinin adi = otomobiller"+"<BR>");

//dizi eleman sayisini ekrana bastiralim

document.write("Dizinin uzunlugu = "+diziUzunluk+"<BR>");

//dizi elemanlarini ekrana bastiralim

document.write("Dizinin elemanlari :"+"<BR>");

for(var a=0 ; a < diziUzunluk ; a++)

{

document.write(otomobiller[a]+"<BR>");

}

// Gizleme sonu -->

</SCRIPT>

</BODY>

</HTML>

Javascripte degisken kullanimi 2 Degiskenleri ayrica bulunduklari yere göre de siralandiracagiz. Bu konuya dikkat edin. Degiskenler global ve yerel olarak iki sinifa ayrilirlar. Global diye adlandirdigimiz degiskenlere programin her yerinden ulasabiliriz. Yerel degiskenlere ise sadece bulunduklari program blogundan ulasabiliriz.
Bir fonksiyonun içinde tanimlana bir degisken yerel bir degiskendir. Bir program blogunun içinde tanimlanan bir degisken (mesela for döngüsü içinde) yerel bir degiskendir. Bu degiskenlere sadece bulunduklari bloktan ulasabiliriz.
Script tagindan sonra tanimlanan degiskenler ise global degiskenlerdir. Hiç bir bloga veya fonksiyona ait degillerdir. Bu degiskenlere programin her yerinden ulasilabilir.
Global bir degiskenler ayni adi tasiyan bir yerel degisken oldugunda yerel degiskenin oldugu blokta yerel degisken geçerli olur.

<HTML>

<HEAD>

<TITLE>Degisken kullanimi</TITLE>

<!-- Scripti gizle

// global degiskenleri tanimlayalim

var globalDegisken1="Bu bir global degiskendir.";

var globalDegisken2=100;

var globalDegisken3="Bu bir global degiskendir.";

//global degiskenleri ekrana basalim

document.write("<U>Global Degiskenler</U><BR>");

document.write("globalDegisken1 = "+globalDegisken1+"<BR>");

document.write("globalDegisken2 = "+globalDegisken2+"<BR>");

document.write("globalDegisken3 = "+globalDegisken3+"<BR>");

document.write("<HR>");

function yerel(){

//yerel degiskenleri tanimlayalim

var yerelDegisken1="Bu bir yerel degiskendir.";

var yerelDegisken2=200;

//globalDegisken3 adli bir yerel degisken tanimliyoruz.

//Ayni adla bir de global degisken tanimlamistik.

var globalDegisken3="Bu bir yerel degiskendir.";

//yerel degiskenleri ekrana basalim

document.write("<U>Yerel Degiskenler</U><BR>");

document.write("yerelDegisken1 = "+yerelDegisken1+"<BR>");

document.write("globalDegisken3 = "+globalDegisken3+"<BR>");

}

yerel();

// gizleme sonu -->

</SCRIPT>

</HEAD>

<BODY>

</BODY>

</HTML>

Burada global olarak tanimladigimiz globalDegisken3'le ayni adla birde yerel degisken tanimladigimiza dikkat edin. globalDegisken3 adli yerel degiskeni bulundugu alanda kullandigimizda globalDegisken3 adli global degisken hükmünü o blok için yitirecektir. Fakat degerini korur.
Bir global degisken programin her fonksionunda, her blogunda kullanilabilir. Bir sartla ayni isimde bir yerel degisken olmayacak.
Yerel degiskenler sadece bulunduklari alanda kullanilirlar. Diger alanlarda kullanilirsa program hata verecektir.

<=Geri Ýleri=>